Phân tích độ sâu của đường đua RWA: Động lực tăng lên của thị trường tiền điện tử năm 2025

Sự phát triển nhanh chóng của tài chính phi tập trung (DeFi) đã tạo ra một hệ sinh thái tài chính không phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng truyền thống. Tuy nhiên, một vấn đề cốt lõi mà lĩnh vực DeFi phải đối mặt là hoạt động của thị trường phụ thuộc rất nhiều vào tài sản mã hóa, thiếu sự hỗ trợ đủ từ tài sản thế giới thực (Real-World Assets, RWA), khiến cho sự phát triển bị hạn chế bởi sự biến động của thị trường tiền điện tử. Sự xuất hiện của RWA đang phá vỡ giới hạn này, kết hợp tài sản tài chính thế giới thực với công nghệ blockchain, không chỉ nâng cao tính ổn định của các sản phẩm tài chính trên chuỗi mà còn mang lại một lượng thanh khoản khổng lồ cho thị trường. Lĩnh vực này đang trở thành cây cầu quan trọng cho các nhà đầu tư tổ chức và các tổ chức tài chính chủ đạo gia nhập ngành công nghiệp mã hóa, có thể thúc đẩy toàn bộ ngành công nghiệp blockchain bước vào một chu kỳ tăng trưởng mới.

Khái niệm cốt lõi của RWA là số hóa các loại tài sản trong thị trường tài chính truyền thống (như trái phiếu, bất động sản, cổ phiếu, tác phẩm nghệ thuật, vốn cổ phần tư nhân, v.v.) thông qua công nghệ blockchain, chuyển đổi thành các tài sản mã hóa có thể được giao dịch, thế chấp hoặc cho vay trên chuỗi. Quá trình này không chỉ tăng cường tính thanh khoản của tài sản mà còn giảm chi phí ma sát trong thị trường tài chính truyền thống, như thời gian thanh toán giao dịch dài, chi phí trung gian cao, và tính thanh khoản hạn chế. Lấy thị trường trái phiếu làm ví dụ, giao dịch trái phiếu truyền thống thường liên quan đến nhiều tổ chức tài chính và cơ quan quản lý, các khâu trung gian phức tạp, dẫn đến chi phí giao dịch cao, trong khi mã hóa RWA có thể thực hiện thanh toán thời gian thực trên chuỗi, nâng cao hiệu quả giao dịch và giảm chi phí giao dịch. Đồng thời, nhờ vào tính minh bạch và khả năng truy xuất của blockchain, việc quản lý tài sản RWA trở nên minh bạch hơn, có thể giảm hiệu quả tình trạng gian lận và thao túng không đúng cách trên thị trường.

Với sự trưởng thành của công nghệ blockchain và nhu cầu của thị trường tăng lên, lĩnh vực RWA đang thu hút ngày càng nhiều tổ chức tham gia. Ví dụ, một trong những công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới, BlackRock, gần đây đã ra mắt một quỹ token hóa dựa trên blockchain mang tên BUIDL, quỹ này chủ yếu nắm giữ các tài sản ổn định như trái phiếu Mỹ và cung cấp phương thức giao dịch hiệu quả hơn thông qua blockchain. Ngoài ra, các ông lớn tài chính truyền thống như Franklin Templeton cũng đang tích cực thử nghiệm việc token hóa một số sản phẩm quỹ của họ, cho phép nhà đầu tư tham gia thị trường một cách thuận tiện hơn. Những trường hợp này cho thấy lĩnh vực RWA không chỉ là một "narrative mã hóa", mà đang trở thành một xu hướng cốt lõi trong việc số hóa thị trường tài chính toàn cầu.

Từ góc độ kỹ thuật, sự phát triển của RWA phụ thuộc vào sự hỗ trợ của nhiều cơ sở hạ tầng quan trọng, bao gồm mạng blockchain cơ sở, hợp đồng thông minh, oracle, danh tính phi tập trung (DID) và quản lý tuân thủ. Đầu tiên, blockchain công cộng như một phương tiện cho tài sản RWA quyết định tính an toàn và khả năng hoạt động của tài sản. Hiện tại, Ethereum vẫn là mạng lưới được ưa chuộng cho việc mã hóa RWA, nhiều tổ chức đang triển khai hợp đồng thông minh trên Ethereum để quản lý tài sản RWA, đồng thời các giải pháp L2 (như Arbitrum, Optimism) cũng đang trở thành lựa chọn phổ biến cho giao dịch tài sản RWA nhằm giảm chi phí giao dịch và tăng thông lượng. Hơn nữa, các blockchain công cộng như Solana, Avalanche, Polkadot cũng đang khám phá các tình huống ứng dụng cho tài sản RWA, nhằm chiếm lĩnh thị phần trong lĩnh vực này.

Về quy mô thị trường, tiềm năng của đường đua RWA là rất lớn. Theo nghiên cứu của Boston Consulting Group, quy mô thị trường của đường đua RWA dự kiến sẽ đạt 16 nghìn tỷ đô la vào năm 2030, vượt xa tổng vốn hóa thị trường hiện tại của toàn bộ thị trường tiền điện tử. Hiện tại, thị trường bất động sản toàn cầu trị giá khoảng 300 nghìn tỷ đô la, nhưng hầu hết các khoản đầu tư bất động sản đều yêu cầu vốn cao và kém thanh khoản, và nếu 1% trong số những tài sản đó được mã hóa thì thị trường RWA trị giá 3 nghìn tỷ đô la có thể được tạo ra. Tương tự, quy mô của thị trường trái phiếu toàn cầu là hơn 120 nghìn tỷ đô la và nếu 1% tham gia vào blockchain, một thị trường mới nổi trị giá 1,2 nghìn tỷ đô la sẽ được hình thành.

Quỹ tổ chức đang tăng tốc đổ vào lĩnh vực RWA, cho thấy lĩnh vực này không còn là một "thí nghiệm mã hóa" thuần túy, mà đang trở thành một phần quan trọng của hệ thống tài chính toàn cầu. Vào năm 2025, khi chính phủ thể hiện sự hỗ trợ chưa từng có đối với ngành mã hóa, xu hướng này sẽ tiếp tục và phát triển. Đối với các nhà đầu tư, lĩnh vực RWA không chỉ cung cấp một cơ hội thị trường mới mà còn có thể trở thành cầu nối quan trọng giữa thị trường tiền điện tử và thị trường tài chính truyền thống. Trong vài năm tới, với việc hoàn thiện thêm cơ sở hạ tầng, triển khai khung pháp lý và sự bố trí thêm của các tổ chức tài chính chủ đạo, lĩnh vực RWA có khả năng trở thành động lực tăng trưởng mới của ngành công nghiệp blockchain, thậm chí thúc đẩy cuộc cách mạng số hóa toàn bộ thị trường tài chính.

Tổng thể, sự trỗi dậy của lĩnh vực RWA không chỉ đại diện cho sự trưởng thành của công nghệ blockchain và sự mở rộng của các tình huống ứng dụng, mà còn có nghĩa là thị trường tài chính toàn cầu đang bước vào một giai đoạn mới về phi tập trung và hiệu quả. Đối với các nhà tham gia thị trường, cách nắm bắt cơ hội mã hóa tài sản RWA, xây dựng cơ sở hạ tầng và các giao thức quan trọng sẽ trở thành đề tài cốt lõi cho sự phát triển của ngành công nghiệp mã hóa trong những năm tới.

Môi trường thị trường hiện tại: Các yếu tố xúc tác cho sự phát triển của kinh tế vĩ mô và RWA

Trong bối cảnh sự không chắc chắn gia tăng của nền kinh tế toàn cầu, sự thay đổi của chu kỳ thanh khoản và sự phát triển mạnh mẽ của thị trường tài sản kỹ thuật số, RWA (Real-World Assets, tài sản thế giới thực) đang trở thành một trong những điểm tăng trưởng quan trọng nhất trong ngành công nghiệp mã hóa. Với việc điều chỉnh chính sách tiền tệ, áp lực lạm phát liên tục, sự biến động của thị trường nợ và mức độ tham gia của các tổ chức vào thị trường mã hóa ngày càng tăng, sự phát triển của RWA đã đón nhận một cơ hội chưa từng có. Đồng thời, những bất cập của hệ thống tài chính truyền thống và sự trưởng thành của DeFi (tài chính phi tập trung) cũng đã thúc đẩy quá trình chuyển đổi tài sản thế giới thực sang chuỗi. Bài viết này sẽ đi sâu vào năm khía cạnh: tình hình kinh tế vĩ mô toàn cầu, môi trường thanh khoản, xu hướng quy định chính sách, tình hình tham gia của các tổ chức và mức độ trưởng thành của hệ sinh thái DeFi, để khám phá sâu sắc các yếu tố thúc đẩy sự phát triển của RWA.

Tình hình kinh tế vĩ mô toàn cầu: Sự thay đổi của lạm phát, lãi suất và tâm lý tránh rủi ro trên thị trường

Môi trường kinh tế vĩ mô toàn cầu là một trong những biến số trung tâm nhất ảnh hưởng đến sự phát triển của RWA. Trong những năm gần đây, tăng trưởng kinh tế toàn cầu có sự không chắc chắn lớn do các yếu tố như phục hồi kinh tế chậm chạp sau COVID, xung đột địa chính trị gia tăng, các vấn đề về chuỗi cung ứng và điều chỉnh chính sách của ngân hàng trung ương. Trong đó, những thay đổi về lạm phát và chính sách lãi suất đã ảnh hưởng trực tiếp đến tính thanh khoản của quỹ và chiến lược phân bổ tài sản của nhà đầu tư, đồng thời gián tiếp thúc đẩy sự phát triển của đường đua RWA.

Thứ nhất, từ góc độ lạm phát, các đợt tăng lãi suất mạnh mẽ trong hai năm qua đã có tác động sâu sắc đến thị trường toàn cầu. Kể từ năm 2022, đã có những đợt tăng lãi suất liên tiếp để kiềm chế lạm phát cao, dẫn đến việc thắt chặt thanh khoản toàn cầu. Trong môi trường lãi suất cao, khẩu vị rủi ro của các nhà đầu tư đã giảm và thị trường tài chính truyền thống đã bị ảnh hưởng, dẫn đến dòng vốn lớn hơn vào các loại tài sản rủi ro thấp, lợi suất cao. Điều này đã thúc đẩy các nhà đầu tư bắt đầu chú ý đến các tài sản như kho bạc, vàng và bất động sản, và việc mã hóa các tài sản này là một điểm tăng trưởng quan trọng cho đường đua RWA. Ví dụ: việc mã hóa trái phiếu Hoa Kỳ (chẳng hạn như mã thông báo OUSG do Ondo Finance cung cấp) đã trở thành một công cụ đầu tư quan trọng trên thị trường tiền điện tử do lợi suất hàng năm cao (trên 5%), thu hút dòng vốn DeFi lớn. Thứ hai, khi cuộc khủng hoảng nợ toàn cầu gia tăng, theo dõi RWA đã trở thành một lựa chọn quan trọng để phòng ngừa rủi ro vốn. Tính đến năm 2024, tổng nợ toàn cầu đã vượt quá 300 nghìn tỷ đô la, bao gồm hơn 34 nghìn tỷ đô la nợ quốc gia của Hoa Kỳ và thâm hụt tài khóa đang ở mức cao nhất mọi thời đại. Trong trường hợp này, niềm tin của các nhà đầu tư vào thị trường tài chính truyền thống đã bị suy yếu và họ đang tìm kiếm cơ sở hạ tầng tài chính minh bạch và hiệu quả hơn, đồng thời các đặc điểm không đáng tin cậy, không biên giới và chi phí thấp được cung cấp bởi công nghệ blockchain làm cho việc chuyển đổi tài sản RWA trên chuỗi trở thành giải pháp tốt nhất. Ngoài ra, trong môi trường lạm phát cao, nhu cầu về vàng và hàng hóa đã tăng vọt, và token vàng cũng đã trở thành một tài sản phổ biến trên thị trường tiền điện tử. Nhìn chung, sự không chắc chắn của nền kinh tế toàn cầu đã làm tăng nhu cầu của các nhà đầu tư đối với tài sản trú ẩn an toàn và sự đổi mới của đường ray RWA đã giúp những tài sản này tham gia vào thị trường tiền điện tử dễ dàng hơn, do đó thúc đẩy sự tăng trưởng bùng nổ của đường đua.

Môi trường thanh khoản ###: Thay đổi chính sách tiền tệ và những thay đổi trong khẩu vị rủi ro thị trường

Sự phát triển nhanh chóng của lĩnh vực RWA không thể tách rời khỏi sự thay đổi của môi trường thanh khoản toàn cầu. Năm 2022-2023, việc thực hiện tăng lãi suất mạnh mẽ đã dẫn đến sự thắt chặt nghiêm trọng thanh khoản của thị trường toàn cầu. Tuy nhiên, từ năm 2024, với áp lực lạm phát giảm bớt, đã bước vào giai đoạn cuối của việc tăng lãi suất, thậm chí có thể bắt đầu chu kỳ giảm lãi suất, kỳ vọng về thanh khoản trên thị trường đã thay đổi, điều này đã tạo ra tác động rất lớn đối với lĩnh vực RWA.

Đầu tiên, sự điều chỉnh chính sách tiền tệ đã làm tăng nhu cầu của thị trường đối với các tài sản có lợi suất ổn định. Hệ sinh thái DeFi đã trải qua giai đoạn biến động và rủi ro cao trong năm 2021-2022, nhưng hiện nay các nhà đầu tư có xu hướng tìm kiếm các sản phẩm có rủi ro thấp và lợi suất có thể dự đoán, trong khi lĩnh vực RWA lại cung cấp giải pháp này. Ví dụ, việc mã hóa trái phiếu và mã hóa thị trường tư nhân cho phép các nhà đầu tư tận hưởng mô hình lợi suất ổn định và tuân thủ hơn trong hệ sinh thái DeFi, đây cũng là một trong những lý do quan trọng khiến RWA bùng nổ vào năm 2024. Thứ hai, từ góc độ thị trường tiền điện tử, BTC sẽ đón nhận sự phê duyệt ETF giao ngay vào năm 2024, với dòng vốn từ các tổ chức liên tục chảy vào, điều này mở rộng quỹ tài chính của toàn bộ thị trường tiền điện tử, và những nguồn vốn này ngoài BTC cũng cần tìm kiếm các mục tiêu đầu tư ổn định hơn. Tài sản RWA vì sự gắn kết sâu sắc với thị trường tài chính truyền thống đã trở thành hướng đầu tư quan trọng cho các quỹ tổ chức. Ví dụ, các ông lớn quản lý tài sản như BlackRock và Fidelity đã bắt đầu chú ý đến lĩnh vực RWA và ra mắt các sản phẩm đầu tư liên quan, điều này sẽ thúc đẩy sự tăng trưởng của lĩnh vực RWA hơn nữa. Ngoài ra, với việc lãi suất DeFi giảm, lợi thế lợi suất của lĩnh vực RWA càng trở nên rõ rệt. Lợi suất của hệ sinh thái DeFi trong giai đoạn 2021-2022 thường đạt trên 10%, nhưng vào năm 2024, lợi suất của stablecoin trong hầu hết các giao thức DeFi đã giảm xuống còn 2%-4%, trong khi lợi suất trái phiếu Mỹ trong lĩnh vực RWA vẫn duy trì trên 5%, điều này khiến tài sản RWA trở thành trụ cột lợi suất mới của DeFi, thu hút dòng vốn lớn chảy vào.

Xu hướng chính sách và quy định: Quá trình tuân thủ của lĩnh vực RWA

Trong quá trình phát triển của ngành mã hóa, vấn đề quản lý luôn là tâm điểm chú ý của thị trường, và sự trỗi dậy của lĩnh vực RWA chính là vì nó có tính tuân thủ cao hơn so với các lĩnh vực DeFi khác, có thể đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư tổ chức. Các cơ quan quản lý ở nhiều quốc gia dần chấp nhận mô hình đổi mới tài sản được mã hóa và khám phá cách hỗ trợ sự phát triển của hệ sinh thái RWA thông qua khung pháp lý.

Trước tiên, SEC (Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch) và CFTC (Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai) đã tiến hành nghiên cứu về việc mã hóa chứng khoán, mã hóa trái phiếu và các lĩnh vực khác, và cho phép một số tổ chức phát hành tài sản mã hóa trong khuôn khổ tuân thủ. Ví dụ, Securitize đã được SEC công nhận, có khả năng phát hành chứng khoán mã hóa dựa trên blockchain, điều này cung cấp một mô hình tốt cho sự tuân thủ của lĩnh vực RWA. Thứ hai, châu Âu, Nhật Bản, Singapore và các khu vực khác có thái độ tương đối cởi mở đối với lĩnh vực RWA. Ví dụ, SIX Digital Exchange (SDX) của Thụy Sĩ và Boerse Stuttgart Digital Exchange (BSDEX) của Đức đã hỗ trợ giao dịch cổ phiếu mã hóa, trong khi chính phủ Singapore cũng đang thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của tài sản RWA trên blockchain. Những chính sách tích cực này đã khiến các nhà đầu tư tổ chức sẵn sàng tham gia vào lĩnh vực RWA, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của nó.

Sự tham gia của các tổ chức và sự trưởng thành của hệ sinh thái DeFi

Ngoài kinh tế vĩ mô và quy định chính sách, sự gia nhập của các tổ chức và sự trưởng thành của hệ sinh thái DeFi cũng là động lực quan trọng cho sự phát triển của đường đua RWA. Các tổ chức truyền thống đã bắt đầu chú ý đến việc tích hợp DeFi và TradFi (tài chính truyền thống), và nhiều nhà quản lý tài sản, ngân hàng và quỹ phòng hộ hàng đầu đã bắt đầu nghiên cứu cách phát hành và giao dịch tài sản RWA trên blockchain. Đồng thời, hệ sinh thái DeFi đã dần thay đổi từ "biến động cao và rủi ro cao" sang "thu nhập ổn định và phát triển tuân thủ", và đường đua RWA đã trở nên chính xác như vậy