Lĩnh vực thế chấp gặp khó khăn, các dự án hàng đầu chuyển mình tìm kiếm đột phá

Vào nửa đầu năm 2024, khái niệm lợi nhuận thứ hai đã lan tỏa khắp thị trường tiền điện tử, và thế chấp lại trở thành tâm điểm của hệ sinh thái. Sự trỗi dậy của EigenLayer đã thúc đẩy sự xuất hiện của các dự án như Ether.fi, Renzo, và các mã thông báo thế chấp (LRT) xuất hiện như nấm sau mưa. Tuy nhiên, hiện nay hai dự án hàng đầu trong lĩnh vực này đã chọn con đường chuyển mình.

Ether.fi đã thông báo chuyển mình thành một ngân hàng tiền điện tử mới, dự kiến ra mắt thẻ tiền mặt và dịch vụ thế chấp dành cho người dùng Mỹ. Đồng thời, Eigen Labs đã thông báo sa thải khoảng 25%, tiến hành tái cấu trúc nguồn lực, tập trung toàn bộ vào sản phẩm mới EigenCloud. Từng là một lĩnh vực sôi động, giờ đây có vẻ như đang bước vào một bước ngoặt. Liệu sự điều chỉnh chiến lược của hai ông lớn này có nghĩa là lĩnh vực này đang mất đi sức sống?

Trong vài năm qua, lĩnh vực tái thế chấp đã trải qua một chu kỳ từ thử nghiệm ý tưởng đến sự đổ bộ dày đặc của vốn. Dữ liệu cho thấy, hiện nay lĩnh vực tái thế chấp đã ra đời hơn 70 dự án. Trong hệ sinh thái Ethereum, EigenLayer đã tiên phong đưa mô hình ReStaking ra thị trường, sau đó đã thúc đẩy sự bùng nổ tập thể của các giao thức tái thế chấp thanh khoản như Ether.fi, Renzo, Kelp DAO. Ngay sau đó, các dự án kiến trúc mới như Symbiotic, Karak cũng lần lượt xuất hiện.

Năm 2024, số lượng sự kiện huy động vốn trong lĩnh vực này đã tăng vọt lên 27 sự kiện, thu hút gần 230 triệu USD trong cả năm, trở thành một trong những lĩnh vực được ưa chuộng nhất trên thị trường tiền điện tử. Tuy nhiên, vào năm 2025, nhịp độ huy động vốn bắt đầu chậm lại, nhiệt độ tổng thể của lĩnh vực này dần giảm xuống. Đồng thời, việc tái cấu trúc trong lĩnh vực này cũng diễn ra nhanh chóng, đã có 11 dự án bao gồm Moebius Finance, goTAO, FortLayer lần lượt ngừng hoạt động, bong bóng ban đầu dần được thanh lý.

Hiện tại, EigenLayer vẫn là người dẫn đầu trong lĩnh vực, với TVL khoảng 14,2 tỷ đô la Mỹ, chiếm hơn 63% thị phần toàn ngành. Trong hệ sinh thái của nó, Ether.fi chiếm khoảng 75% thị phần, Kelp DAO và Renzo lần lượt chiếm 12% và 8,5%.

Tính đến thời điểm hiện tại, tổng TVL của các giao thức tái thế chấp khoảng 22,4 tỷ USD, giảm 22,7% so với mức đỉnh lịch sử vào tháng 12 năm 2024 (khoảng 29 tỷ USD). Mặc dù tổng khối lượng khóa vẫn cao, nhưng động lực tăng trưởng của tái thế chấp đã bắt đầu có dấu hiệu chậm lại.

Sự sụt giảm độ hoạt động của người dùng trở nên rõ rệt hơn. Dữ liệu cho thấy số lượng người dùng gửi tiền hàng ngày với khả năng thanh khoản Ethereum đã giảm mạnh từ đỉnh điểm vào tháng 7 năm 2024 (hơn một nghìn người) xuống chỉ còn hơn ba mươi người hiện tại, trong khi số lượng địa chỉ gửi tiền độc lập hàng ngày của EigenLayer thậm chí đã giảm xuống một chữ số.

Từ góc độ của các nhà xác thực, sức hấp dẫn của việc thế chấp lại đang giảm. Hiện tại, số lượng các nhà xác thực thế chấp lại hàng ngày trên Ethereum chỉ chiếm chưa tới 3% so với các nhà xác thực thế chấp thông thường. Hơn nữa, giá token của các dự án như Ether.fi, EigenLayer, Puffer đều đã điều chỉnh hơn 70% so với mức cao nhất. Nhìn chung, mặc dù lĩnh vực thế chấp lại vẫn còn một khối lượng nhất định, nhưng độ hoạt động của người dùng và sự nhiệt tình tham gia đã giảm đáng kể, và hệ sinh thái đang rơi vào trạng thái "trọng lực mất". Hiệu ứng điều khiển bởi câu chuyện đang giảm, sự tăng trưởng của lĩnh vực này đang bước vào giai đoạn bế tắc.

Khi "lợi nhuận từ airdrop" phai nhạt, nhiệt độ của đường đua giảm xuống, có thể dự đoán rằng đường cong lợi nhuận sẽ趋于平滑, các dự án thế chấp bắt đầu phải đối mặt với câu hỏi: nền tảng làm thế nào có thể đạt được tăng trưởng lâu dài?

Lấy Ether.fi làm ví dụ, vào cuối năm 2024, họ đã đạt doanh thu liên tục trên 3,5 triệu USD trong hai tháng, nhưng đến tháng 4 năm 2025, doanh thu đã giảm xuống còn 2,4 triệu USD. Trong bối cảnh động lực tăng trưởng chậm lại, một chức năng thế chấp đơn lẻ có lẽ rất khó để duy trì một câu chuyện kinh doanh hoàn chỉnh.

Cũng chính vào tháng 4, Ether.fi bắt đầu mở rộng ranh giới sản phẩm, chuyển mình thành "ngân hàng kiểu mới trong thế giới tiền điện tử", thông qua các tình huống thực tế như "thanh toán hóa đơn, phát lương, tiết kiệm và tiêu dùng", xây dựng vòng lặp khép kín trong hoạt động tài chính. Sự kết hợp hai đường "thẻ tiền mặt + thế chấp lại" đã trở thành động cơ mới mà họ cố gắng kích hoạt độ dính và giữ chân người dùng.

Khác với "đột phá ở tầng ứng dụng" của Ether.fi, EigenLayer chọn một cách tiếp cận tái cấu trúc nghiêng về chiến lược cơ sở hạ tầng. Vào ngày 9 tháng 7, Eigen Labs thông báo sẽ cắt giảm khoảng 25% nhân sự và tập trung nguồn lực vào nền tảng phát triển sản phẩm mới EigenCloud, nhờ đó đã thu hút một vòng đầu tư mới trị giá 70 triệu USD. EigenCloud tích hợp EigenDA, EigenVerify, EigenCompute, cố gắng cung cấp cơ sở hạ tầng tin cậy chung cho các ứng dụng trên chuỗi và ngoài chuỗi.

Việc chuyển mình của Ether.fi và EigenLayer, dù có con đường khác nhau, nhưng về bản chất đều chỉ vào hai giải pháp logic giống nhau: biến "thế chấp lại" từ một câu chuyện kết thúc thành "mô-đun khởi đầu", từ mục đích chính thành phương tiện để xây dựng các hệ thống ứng dụng phức tạp hơn.

Việc thế chấp lại chưa chết, nhưng "mô hình tăng trưởng đơn luồng" của nó có thể khó tiếp tục. Chỉ khi nó được nhúng vào các câu chuyện ứng dụng có hiệu ứng quy mô lớn hơn, nó mới có khả năng thu hút người dùng và vốn một cách bền vững. Cơ chế thiết kế của lĩnh vực thế chấp lại, với "doanh thu thứ hai" để kích thích nhiệt huyết thị trường, hiện đang tìm kiếm những điểm dừng chân và sức sống mới trong bức tranh ứng dụng phức tạp hơn.