TON: Gánh nặng lịch sử và con đường tái cấu trúc

Trong hai năm qua, TON( The Open Network) đã trải qua một sự chuyển mình đáng kinh ngạc từ sự im lặng đến bùng nổ. Dựa vào nền tảng hàng trăm triệu người dùng của Telegram, TON nhanh chóng xây dựng được sự hiện diện mạnh mẽ trong cộng đồng tiền mã hóa. Các câu chuyện về hệ sinh thái game hóa, kinh tế robot, và hệ thống thanh toán Stars đã từng rất nổi bật. Tuy nhiên, trước thực tế giá coin dao động, giá trị thị trường giảm sút, và sự giảm sút hoạt động, TON cũng bộc lộ những vấn đề cấu trúc sâu sắc: sự tập trung mã thông báo, tính đồng nhất của hệ sinh thái, và cơ sở hạ tầng yếu kém.

Bài viết này sẽ hệ thống hóa phân bố mã thông báo của TON, kinh tế token, người dùng và dòng tiền, hệ sinh thái phát triển và kiến trúc TAC, cố gắng trả lời một câu hỏi cốt lõi: Sự phát triển ngắn hạn của TON, có cấu trúc nào hỗ trợ giá trị lâu dài của nó không?

Sự tập trung cực độ của mã thông báo TON: Vết nứt giữa cá voi và nhà đầu tư nhỏ lẻ

TON là một dự án khởi đầu không suôn sẻ. Nó đã phải gánh chịu những vấn đề cấu trúc như sự tập trung đồng lớn và khoá miner trong lịch sử ngay từ đầu, và giờ đây đang cố gắng tái tạo bản thân trong những "chi phí chìm" này. Chúng ta có thể từ cấu trúc đồng, xu hướng token và dòng tiền mà nhìn thấy bức tranh thực sự về sự phát triển hệ sinh thái của nó.

Lịch sử TON dẫn đến việc hầu hết chip được nắm giữ bởi một số ít thợ mỏ, chính thức đã bù đắp cho vấn đề này thông qua OTC: TON được thành lập vào năm 2018, khi chuẩn bị phát hành coin và khởi động mạng chính vào năm 2019 thì bị cấm, dự án chính thức bị ngừng vào tháng 5 năm 2020, nhưng đã được nhóm phát triển khởi động lại, coin TON cũng trong thời gian này ( đến tháng 6 năm 2022 ) đã được khai thác hoàn toàn bằng POW, hiện tại đã chuyển sang POS.

Do bị ngừng hoạt động và được nhóm phát triển tiếp quản, vào tháng 6 năm 2020, 98.55% tổng nguồn cung của TON có thể được sử dụng để khai thác, cho đến khi việc khai thác kết thúc vào ngày 28 tháng 6 năm 2022, tức là hầu hết các token đều nằm trong tay các thợ đào sớm. Đội ngũ dự án đã giới thiệu dịch vụ mua token với giá giảm theo số lượng từ tay các thợ đào sớm, đồng thời nếu các cá voi khóa token(4 trong 4 năm), có thể nhận được APY từ 6-7%.

Các địa chỉ cá voi lớn trên TON là các thợ mỏ bị đóng băng/kém hoạt động: Theo dữ liệu, có 12 địa chỉ cá voi sở hữu hơn 1% tổng nguồn cung, trong đó có 6 địa chỉ hoạt động thấp với ( chỉ ra rằng trong suốt vòng đời của chúng đã thực hiện ít hơn 300 giao dịch ). Theo cuộc bỏ phiếu của cộng đồng, địa chỉ cá voi được đánh dấu là "đóng băng" là các địa chỉ thợ mỏ sớm không hoạt động, tổng cộng có 171 địa chỉ, khóa 1081m TON.

Tài sản tại địa chỉ được đánh dấu là "Quỹ người tin tưởng TON" đã được xác định sẽ bị đóng băng đến ngày 12 tháng 10 năm 2025, dữ liệu cho thấy tổng cộng đã khóa 1317 mTON( chiếm khoảng 52%), để ổn định áp lực bán ra, APY dành cho những tài sản bị đóng băng này lên tới 7.176%.

Phân bố chip TON rất không đồng đều

Sự phân hóa của TON rất nghiêm trọng, tỷ lệ người dùng nắm giữ dưới 100 TON gần 99.9%, từ tháng 3 năm 2024 có sự gia nhập đông đảo của các nhà đầu tư cá nhân: theo dữ liệu Addresses by holdings, hiện tại có khoảng 123 triệu địa chỉ nắm giữ TON, trong đó phần lớn (122.54 triệu ) vẫn chỉ nắm giữ dưới 10 TON, trong đó số lượng nắm giữ trên 100K TON trước tháng 3 năm 2024 là 500+, và sau tháng 3 đã tăng chậm, đến tháng 8 năm 2024 đạt đỉnh 1.3K, nhưng dữ liệu mới nhất cho thấy số lượng người nắm giữ lớn đã giảm đi khi độ hot của TON giảm, hiện tại còn khoảng 600 người.

Theo dữ liệu: Mặc dù có nhiều địa chỉ sở hữu dưới 1K TON, nhưng chỉ chiếm hơn một phần trăm tổng số token.

Tình hình của TON khác với các chuỗi công khai khác, họ cần xây dựng một con đường phát triển phù hợp với mình dưới sự ràng buộc của lịch sử.

Giá trị TON giảm, nhưng vẫn còn không gian tăng lên

giá TON, vốn hóa và tính thanh khoản

Giá tiền có vài điểm tăng lớn:

1. Hỗ trợ chính thức từ trên: Tháng 11 năm 2021, TON đã được niêm yết trên sàn giao dịch tập trung và nhận được sự ủng hộ công khai từ người sáng lập Telegram.

2. Cuối tháng 2 và đầu tháng 3 năm 24, tổng khối lượng giao dịch tăng mạnh, có dòng tiền lớn chảy vào. Một mặt, Mirana Ventures đã đầu tư 8 triệu đô la vào TON vào tháng 3, mặt khác, số lượng người dùng TG đã vượt qua 900 triệu, đồng thời có thông tin về IPO được công bố.

3. Từ cuối tháng 6 đến giữa tháng 7 năm 24. Sau đó là ngày 25 tháng 8, CEO Durov bị bắt khiến giá giảm khoảng 20% (.

Theo dữ liệu, giá TON thấp nhất (ATL) vào tháng 9 năm 21, $0.5194; cao nhất (ATH): ngày 15 tháng 6 năm 24, $8.25.

Trong năm qua, giá trị của token TON đã giảm hơn 50% so với mức cao nhất, và giá trị thị trường cũng giảm mạnh. Đồng thời, tổng giá trị bị khóa của hệ sinh thái TON )TVL( cũng đã giảm mạnh, từ mức cao nhất trên 770 triệu USD xuống còn 140 triệu USD hiện nay, với tỷ lệ giảm gần 80%.

Mặc dù giá coin đã giảm một nửa so với đỉnh cao, nhưng từ quy mô vốn hóa thị trường, TON vẫn có không gian để phục hồi, điều quan trọng là nó có thể chuyển đổi độ nóng của hệ sinh thái thành giá trị lâu dài hay không: đến ngày 11 tháng 5 năm 2025, vốn hóa thị trường của Ethereum là 306,36 tỷ USD, nếu ETH muốn đạt được mức tăng trưởng 10% mỗi năm, cũng cần phải có thêm khoảng 30 tỷ USD dòng vốn mới, so với đó, vốn hóa hiện tại của SOL là 91,93 tỷ USD, để đạt được tỷ lệ tăng trưởng tương tự cần 9 tỷ USD. Trong khi đó, vốn hóa hiện tại của TON là 8,64 tỷ USD, mặc dù so với điểm cao nhất trong năm 2024 là 25,17 tỷ USD đã giảm 65,65%, nhưng điều này cho thấy nó vẫn có không gian tăng trưởng lớn.

Giá trị thị trường của TON đã tăng lên qua một số giai đoạn, trong đó từ giữa tháng 7 năm 23 với giá trị thị trường $4B tăng lên $7B vào đầu năm 24, rồi đến tháng 8 năm 24 khi độ nóng đạt cao nhất khoảng $13B)FDV$27B(, giá trị thị trường gần như tăng gấp đôi mỗi nửa năm. Nhưng hiện tại giá trị thị trường lại giảm trở lại khoảng $8B)FDV$17B(.

Từ tháng 11 năm 2022 đến tháng 6 năm 2023, việc xây dựng hệ sinh thái TON đã mang lại sự gia tăng giá trị thị trường, gần như ổn định ở mức khoảng $3B.

Từ tháng 6 đến tháng 8 năm 23, TG bot bùng nổ, cùng với việc vào tháng 7-8, TON tích hợp ví tích hợp và ra mắt trung tâm ứng dụng TAPP, do đó, sự quan tâm mãnh liệt đối với hệ sinh thái bot và sự phát triển của hệ sinh thái đã dẫn đến việc tăng cường câu chuyện sinh thái của chính TON.

Từ tháng 3 năm 24, do việc tiếp tục xây dựng tài chính và hệ sinh thái, giá trị thị trường đã tăng vọt.

Lịch sử dòng tiền vào/rút ra: Theo dữ liệu, trong toàn bộ khoảng thời gian, các thời điểm xuất hàng lớn là vào tháng 4-6 năm 22, tháng 6 năm 23, tháng 7 năm 24 và tháng 4-5 năm 25 hiện tại. Ngoài ra, cuối năm 22 đến đầu năm 23 là thời điểm có lượng lớn vốn chảy vào TON;

Ngày 29 tháng 5 năm 24, Durov đã bán 2.564.103 TON qua OTC, nhưng không ảnh hưởng đến giá TON. Trước đó, Durov đã bán TON một cách gián đoạn từ giữa tháng 3.

Từ ngày 10 tháng 6 năm 2024, giá coin và số lượng traders ngắn hạn liên tục giảm, số lượng người nắm giữ dưới một năm tăng lên, có thể thấy hầu hết là những người đã tham gia vào tháng 6 năm 2023 để mua và bán TON), trong khi giá coin giảm vẫn tiếp tục nắm giữ ( bị kẹt );

( TON lạm phát có thể kiểm soát, các ứng dụng còn cần mở rộng

Nguồn cung token: Nguồn cung ban đầu của TON token là 5 tỷ đồng, không có giới hạn cung cấp, tăng khoảng 0,6% mỗi năm, khoảng 30 triệu đồng ), token được sử dụng để thưởng cho những người xác thực, nếu hành vi của những người xác thực không đúng, thì token đã stake của họ sẽ bị slash, hiện tại có thể nhận khoảng 4,7% APY khi stake TON.

Tiện ích Token: Phí xử lý giao dịch hợp đồng thông minh, dịch vụ ứng dụng nền tảng thanh toán, staking, giao dịch liên chuỗi, dịch vụ quản trị và lưu trữ TON, có thể thanh toán cho dịch vụ đại lý TON trong tương lai. Hiện tại có thể mua TON trực tiếp bằng thẻ tín dụng, sau đó mua các sản phẩm ảo như tài khoản ẩn danh;

Hiện tại, đã ra mắt giải pháp trung chuyển Telegram Stars để thích ứng với sự quản lý của Apple và Google và nâng cao mức độ sử dụng của người dùng. Chính thức sẽ là cốt lõi của hệ sinh thái tương lai ### quảng cáo, chuyển tiền ( liên kết với hệ sinh thái TON: Để hỗ trợ thanh toán cho các sản phẩm và dịch vụ kỹ thuật số trong toàn bộ hệ sinh thái Telegram, đã ra mắt Telegram Stars. Người dùng có thể mua Stars thông qua mua hàng trong ứng dụng của Apple và Google hoặc PremiumBot, sau đó sử dụng để mua các sản phẩm kỹ thuật số do robot cung cấp, như sách điện tử, khóa học trực tuyến và đồ vật trong trò chơi Telegram.

TG stars là giải pháp của TON để chuyển tiếp người dùng web2 vào crypto một cách dần dần, có thể nạp tiền trực tiếp bằng thẻ tín dụng:

• Đối với người dùng: Sử dụng đơn giản, chỉ cần mua bằng thẻ tín dụng, không liên quan đến tiền điện tử;

• Đối với người bán: Rút tiền phải dùng TON) có người đánh giá là crypto grift, chỉ có quy đổi mới có giá trị (;

• Đối với TG: sử dụng stars thay thế cho tiền tệ thật để tuân theo quy tắc của Google Play/App Store, một mặt lại có thể chuyển đổi thành TON;

Cửa hàng ứng dụng sẽ hỗ trợ trong tương lai, theo thông báo chính thức, kênh thanh toán duy nhất cho hàng hóa số. Và theo thông báo chính thức, Telegram Stars chỉ là khởi đầu. Các bản cập nhật trong tương lai sẽ mang đến nhiều chức năng và tính năng hơn cho Stars, chẳng hạn như cung cấp quà tặng cho người sáng tạo nội dung, thanh toán nhỏ, v.v.

Nhưng TG chính thức sẽ liên kết hai phần quan trọng nhất của MKT - thu hút và rút tiền bằng TON: 1) phải nạp Ton mới có thể chạy quảng cáo 2( nhà phát triển rút lợi nhuận cần thông qua TON, tương đương với việc sản phẩm được "bắt đầu" và "kết thúc" đều được bao quanh bởi TON.

![TON：Lịch sử gánh nặng và con đường tái cấu trúc])https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-3eb90cee352900051f5514506d897b19.webp)

Thực tế sau cơn sóng rút lui của TON: Đau đớn trong chuyển đổi hệ sinh thái

TON hiện tại có sự tập trung và đông đúc trong lĩnh vực, chính thức không còn chú trọng vào hệ sinh thái game, mà thay vào đó tập trung vào mảng thanh toán: hơn 1000 dự án chỉ có 20 phân loại nhỏ, nhưng thực tế chỉ có 5 loại lớn, như liên quan đến NFT )120+(, liên quan đến game có hơn 700 ) bao gồm loại cờ bạc (, loại giao dịch ) CEX, ví, cầu (, kênh xã hội ), trò chuyện ( và các công cụ ) như trình duyệt, công cụ phát triển, VPN, và nền tảng khởi động (. Hơn nữa, có thể thấy rằng TON hiện tại không đặt sự chú ý vào hệ sinh thái game đã từng bùng nổ trước đây, danh mục game thậm chí nằm ở loại thứ hai từ dưới lên trong trang phân loại chính thức.

Nhưng các sản phẩm ở các danh mục khác thiếu: bên cạnh trò chơi và meme, các lĩnh vực khác hầu như không được biết đến, ngay cả danh mục mua sắm, cũng có sự đơn điệu của người dùng ) chỉ hỗ trợ khu vực tiếng Nga (, chức năng cơ bản ) chủ yếu là giúp thanh toán TON ( và các vấn đề khác;

Sự sụt giảm liên tục của mức độ hoạt động trên chuỗi TON đang rõ ràng cho thấy sự suy giảm sức sống kinh tế bên trong hệ sinh thái của nó. Sự tham gia của người dùng và tần suất giao dịch đều giảm, phản ánh sự suy yếu rõ rệt của động lực tăng trưởng hệ sinh thái.

Nghịch cảnh này xuất phát từ sự giao thoa của nhiều yếu tố. Một mặt, TON đã nhanh chóng thu hút người dùng thông qua các ứng dụng nhỏ và trò chơi kiểu "Tap to Earn" nhờ vào lợi ích lưu lượng từ Telegram ở giai đoạn đầu, nhưng không thể thiết lập cơ chế giữ chân người dùng và tích lũy giá trị hiệu quả. Sau khi hiệu ứng làm giàu giảm đi, sự quan tâm của người dùng giảm mạnh, lợi ích lưu lượng nhanh chóng cạn kiệt.

Mặt khác, câu chuyện sinh thái TON khá đơn giản, chủ yếu xoay quanh mạng xã hội và trò chơi, thiếu sự phát triển sâu sắc về các lĩnh vực đa dạng như DeFi, AI, DePIN. Dữ liệu cho thấy, hiện tại chỉ có hơn mười dự án trên TON có TVL vượt mười triệu đô la, trong đó Tonstakers nổi bật, tính tập trung của các dự án trong sinh thái cao, vấn đề phát triển mất cân bằng rất rõ ràng.

Ngoài ra, kiến trúc phát triển và ngôn ngữ lập trình độc đáo của TON không thân thiện với các nhà phát triển, hạn chế hiệu quả ươm tạo và đổi mới của dự án, làm suy yếu thêm sức sống của hệ sinh thái. Mặc dù Mini Apps có chức năng ủy quyền và tích hợp thanh toán liền mạch, lý thuyết có thể tiếp cận 9,5 triệu người dùng Telegram, nhưng hệ sinh thái thực tế vẫn tập trung cao độ vào game và NFT, các ứng dụng chung như công cụ, thanh toán, cơ sở hạ tầng vẫn còn khan hiếm.

Nếu TON không thể thoát khỏi sự phụ thuộc vào sự nóng sốt ngắn hạn, bắt đầu từ đồng tiền TON để mở rộng các kịch bản ứng dụng có thể triển khai, thì sẽ khó có thể tích lũy giá trị bền vững trên chuỗi. Một khi lợi ích từ lưu lượng giảm đi, điều thực sự có thể hỗ trợ hệ sinh thái, phải là sức khỏe cấu trúc của dự án và khả năng đa dạng. Nhìn từ cấu trúc hệ sinh thái hiện tại của TON, áp lực chuyển đổi đang dần trở nên rõ ràng.

![TON：Lịch sử gánh nặng và con đường tái cấu trúc])https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-626165c0047e70dfc77796785a295fee.webp(

Người dùng và nhà phát triển TON ở đâu?

) Số lượng người dùng TON tăng vọt, nhưng độ hoạt động lại giảm.

Sự tăng trưởng người dùng TON nhanh: Dữ liệu cho thấy, từ giữa tháng 5 năm 24 đến đầu tháng 9, số địa chỉ TON đã tăng từ 20 triệu lên 70 triệu người dùng, trong đó chỉ trong tháng 8 đã tăng gấp đôi (45m-70m), từ tháng 9 năm 24 đến nay, số địa chỉ TON lại tiếp tục gấp đôi, hiện tại có 150 triệu người dùng, tăng rất nhanh;

Theo dữ liệu, từ đầu năm 24, người dùng mới tăng với tốc độ trung bình hàng ngày từ 200-300, trong khi người dùng trở lại có thể bù đắp cho người dùng rời bỏ.

TO